Ciekawostki Układu Słonecznego

Merkury. Jego masa wynosi 0,0552 Masy Ziemi. Średnica planety na równiku wynosi zaledwie 4 879 km. Merkury obiega Słońce w 87,969 dni. Prędkość Merkurego na orbicie to 172 248 km/godz i jest to najszybsza planeta w Układzie Słonecznym. Co ciekawe pełny obrót planety wokół własnej osi zajmuje Merkuremu 58d 15h 26min, co powoduje jedną ciekawą anomalię na niebie Merkurego. Otóż Słońce nie porusza się na niebie tej planety, jak na Ziemi. Gdybyśmy obserwowali jego wschód, to gdzieś koło południa Słońce zatrzymuje się na niebie Merkurego - zawraca, po czym znów się zatrzymuje i kontynuuje swą pierwotną wędrówkę.

Największa planeta Układu Słonecznego

Jowisz. Jego masa wynosi 317,8 Masy Ziemi. Średnica równikowa to 142 984 kilometry. Na Jowiszu panuje przyciąganie ośmiokrotnie większe od ziemskiego. Jowisz to gazowy olbrzym. Obiega on Słońce w 4 333,287 dni, lecz okres jego obrotu wokół osi to tylko 9h 55m 30s, co jest najszybszym zmierzonym okresem obrotu w Układzie Słonecznym. Z tego powodu na powierzchni planety wieją silne wiatry i trwają ciągłe burze. Najbardziej znaną cechą Jowisza jest Wielka Czerwona Plama, trwały antycyklon, znajdujący się 22 stopnie na południe od równika, którego średnica jest większa od średnicy Ziemi. O jego istnieniu wiadomo od co najmniej 1831. Prawdopodobnie zaobserwowano go już w 1665. Modele matematyczne wskazują, że burza jest stabilna i jest stałą cechą planety. Ostatnimi czasy astronomowie odkryli dwa nowe księżyce Jowisza i nazwali je S/2011 J1 i S/2011 J2. Dzięki temu odkryciu stadko księżyców wzrosło do 66 i Jowisz ma ich najwięcej w całym układzie słonecznym. I to ponoć nie koniec odkryć księżyców Jowisza - szacuje się, że ta planeta może ich mieć ponad 100.

Najgorętsza planeta

Wenus. Z powodu gigantycznego efektu cieplarnianego na powierzchni tej planety panuje temperatura równa 462 stopniom Celsjusza. Co ciekawe - Wenus krąży w ekosferze Układu Słonecznego i do pewnego okresu na Ziemi i Wenus panowały zbliżone warunki. Wenus była gorętsza o niespełna 10 stopni Celsjusza. Ziemię mógł spotkać los podobny do Wenus, jednak stało się coś, co spowodowało, że obie planety podążyły inną drogą ewolucji. Na Ziemi spadł deszcz i cały dwutlenek węgla z atmosfery wchłonęły skały. Potem przyszło zlodowacenie, co pozwoliło Ziemi ostygnąć. Wenus nie miała tyle szczęścia i cała jej woda wyparowała i w postaci pary unosi się w jej bardzo gęstej atmosferze. Gdyby nie to - realne by były wycieczki do tropików na Wenus...

Planeta, która przestała być planetą

Pluton. Odkryty w 1930, uznano go za dziewiątą planetę. Sytuacja zmieniła się w 2006 r. z wprowadzeniem nowej definicji planety.

Najjaśniejsza planeta

Patrząc na Ziemskie niebo najjaśniejszym obiektem jest Wenus, zwana także gwiazdą poranną lub gwiazdą wieczorną. Jednocześnie Wenus jest najbliższą Ziemi planetą. Jej odległość od Ziemi to tylko 38 milionów kilometrów. Nie liczymy Księżyca - on jest satelitą Ziemi, a nie planetą układu Słonecznego.

Najgęstsza planeta

Ziemia. Tak tak, nasza macierzysta planeta jest najgęstszą w całym Układzie Słonecznym. Jej gęstość jest 5,515 raza większa od gęstości wody. Na drugim końcu bieguna znajduje się Saturn z gęstością równą 0,685 gęstości wody.

Najładniejsza planeta obserwowana z Ziemi

Bez wątpienia wygrywa Saturn. Wszystko dzięki jego pierścieniom, składającym się głównie z lodu i w mniejszej ilości z odłamków skalnych. Jako pierwszy dziwne zjawisko wokół Saturna zauważył Galileusz w 1610 roku, ale ponieważ posługiwał się słabą lunetą, uznał, że widzi dwa duże ciała obok Saturna. Właśnie wtedy miał on wykrzyknąć słynne zdanie: Ta planeta ma uszy!

Najdziwniejsza planeta

Uran. Oś obrotu Urana jest nachylona pod kątem 97,77 stopnia do kierunku prostopadłego do ekliptyki, tak więc jego oś obrotu znajduje się niemal w płaszczyźnie Układu Słonecznego. Skutkuje to zmianami pór roku całkowicie odmiennymi od zachodzących na innych planetach. Ruch obrotowy innych planet można wizualizować jako obrót przechylonego bączka na płaszczyźnie Układu Słonecznego, podczas gdy Uran obraca się tak, jakby leżał “na boku”. W czasie przesilenia jeden biegun jest zwrócony do Słońca; znajduje się ono niemal w zenicie nad tym biegunem. Jedynie wąski pas wokół równika doświadcza szybkiego cyklu dzień-noc, jednak Słońce porusza się tam bardzo blisko linii horyzontu, jak w ziemskich regionach polarnych w czasie równonocy. Po przeciwnej stronie orbity Urana orientacja biegunów względem Słońca jest odwrotna. Każdy biegun przez około 42 lata ziemskie doświadcza zjawiska dnia polarnego, a następnie przez kolejne 42 lata nocy polarnej. Podczas równonocy Słońce znajduje się ponad równikiem Urana, dając cykl dnia i nocy, podobny do spotykanych na większości innych planet. Ostatnia równonoc na Uranie miała miejsce 7 grudnia 2007 roku.
Jednym z rezultatów takiej orientacji osi jest to, że średnio w ciągu roku regiony polarne Urana otrzymują więcej energii od Słońca niż obszary równikowe. Niemniej jednak Uran jest cieplejszy na równiku niż na biegunach. Nie jest znany mechanizm, który za to zjawisko odpowiada. Także powód niezwykłego nachylenia osi Urana nie jest znany z całą pewnością, ale istnieje hipoteza, że w początkowych etapach tworzenia się Układu Słonecznego masywna protoplaneta zderzyła się z Uranem, powodując przechylenie osi obrotu planety.

Najwyższa znana góra

Wulkan Olympus Mons (formalnie Nix Olympia) położony na Marsie w rejonie Tharis posiada średnicę 500-600 km i szacunkowo wypiętrza się 26 km ponad otaczające go równiny.

Źródła: 1, 2, 3